home tijdvak 1 tijdvak 2 tijdvak 3 tijdvak 4 tijdvak 5 tijdvak 6 tijdvak 7 tijdvak 8 tijdvak 9 tijdvak 10
Opdracht Koude Oorlog
Bron 1
Vietnam vormt vanaf het einde van de negentiende eeuw
onderdeel van de Franse kolonie Indochina. Na 1945 raakt
Frankrijk verwikkeld in een gewapend conflict met de
Vietnamese bevrijdingsbeweging, de Vietminh. Op 11 juli
1951 houdt Jean de Lattre de Tassigny, de
opperbevelhebber van de Franse strijdkrachten in
Vietnam, in Saigon een toespraak tijdens de
diplomauitreiking van een lyceum voor jongens uit de
Vietnamese elite
Gedraag je als een man. Als je communist bent, sluit je
dan aan bij de Vietminh. Dat is een beweging die
fanatiek strijdt voor een slechte zaak. Maar als je van
Vietnam houdt, vecht dan voor je vaderland, want dit is
jullie oorlog. Het enige belang dat Frankrijk heeft, is
opkomen voor Vietnam en mee te werken aan het verdedigen
van de vrije wereld. Sinds de kruistochten heeft
Frankrijk niet voor een betere zaak gestreden. Deze
oorlog, waar jullie niet om hebben gevraagd, is een
oorlog van Vietnam en voor Vietnam. Frankrijk zal die
alleen voor jullie voeren als jullie samen met ons
vechten.
(…) Als je teleurgesteld bent over de mate van
onafhankelijkheid die Frankrijk aan Vietnam heeft
gegeven, geloof dan niet meteen dat die niets voorstelt.
Er zijn mensen die beweren dat Vietnam als lid van de
Franse Unie1) nog steeds niet onafhankelijk is. Dat is
een leugen! In de wereld zoals we die nu kennen, bestaan
geen landen meer die volledig onafhankelijk zijn van
alle andere landen. Er zijn aan de ene kant landen die
uit zichzelf een band met elkaar aangaan en aan de
andere kant landen die op een rampzalige manier
ondergeschikt zijn gemaakt aan een ander land. Was
Vietnam zonder de Franse Unie niet gewoon een
satellietstaat van China geworden? Blijkt hieruit niet
dat de Franse Unie juist vrijheid en solidariteit heeft
gebracht voor Vietnam?
noot 1 De Franse Unie is het verbond tussen Frankrijk en
de Franse overzeese gebieden en de voormalige koloniën
met zelfbestuur.
Bron 2
Jefferson Caffery, de Amerikaanse ambassadeur in Parijs,
schrijft op 29 november 1946 aan de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken
De Fransen zijn zeer ongerust over de ontwikkelingen in
Indochina (1). Een hoge ambtenaar van het Franse
ministerie van Buitenlandse Zaken vertelde me dat zij
vooral bezorgd zijn omdat zij "duidelijk bewijs hebben
dat Ho Chi Minh (2) rechtstreeks in contact staat met
Moskou en advies en instructies krijgt van de
Sovjet-Unie".
noot 1 Indochina is de naam voor de Franse koloniën in
Zuid-Oost Azië.
noot 2 Ho Chi Minh is de leider van de Vietminh, de
bevrijdingsbeweging van Vietnam, die vecht tegen het
Franse koloniale bewind.
Bron 3
Tijdens een persconferentie op 7 april 1954, kort voor
de val van Dien Bien Phoe, geeft president Eisenhower
antwoord op de vraag hoe belangrijk de toekomst van
Indochina is voor de Verenigde Staten
Wat er kan gebeuren, is dat we Indochina verliezen en
daarna Birma, Thailand en Indonesië. Je hebt het dan
niet alleen over een veelvoud van het verlies aan
Indochinese grondstoffen, maar ook over miljoenen,
miljoenen en miljoenen mensen. De verandering op de
kaart zou grote gevolgen hebben. De verdedigingslijn van
Japan, via Taiwan en de Filippijnen naar het Zuiden
loopt dan gevaar, waardoor Australië en Nieuw Zeeland
bedreigd kunnen worden. Het gebied dat Japan nodig heeft
als handelsgebied valt weg, zodat Japan om te overleven
nog maar één kant uit kan, namelijk ook communistisch
worden. De mogelijke gevolgen van het verlies voor de
vrije wereld zijn dus van een onschatbare omvang.
Bron 4
In 1956 verklaart de democratische senator John F.
Kennedy in een toespraak
Vietnam is de hoeksteen van de Vrije Wereld in
Zuidoost-Azië. Het is de sluitsteen van de boog, de
vinger in de dijk. Birma, Thailand, India, Japan en de
Filippijnen, maar natuurlijk eerder nog Laos en Cambodja
zijn de landen die bedreigd worden als de rode golf van
het communisme over Vietnam heen zou spoelen.
Bron 5
André Kaspi weegt in zijn boek 'Geschiedenis van de
Verenigde Staten van Amerika' oorzaken die mogelijk
hebben geleid tot de deelname van Amerika aan de oorlog
in Vietnam:
'In Vietnam zijn de Amerikaanse investeringen te
verwaarlozen, vooral als men ze vergelijkt met die van
Frankrijk, de vroegere koloniale macht. Vietnam is geeen
afzetmarkt en er zijn geen grondstoffen die de
Amerikaanse militaire betrokkenheid zouden kunnen
verklaren...
Zeker, de vliegtuig- en wapenhandelaren, allerlei
leveranciers van het leger, maken grote winsten dankzij
de oorlog, maar zij zijn niet verantwoordelijk voor het
uitbreken ervan ...
De beweegredenen van de Amerikanen zijn ideologisch en
politiek. De uitbreiding van het communisme moet koste
wat kost worden tegengegaan.'
Bron 6
De afgebeelde persoon is Mao, de communistitische
partijleider van China. De namen op de kaart luiden:
Borneo, Sumatra, Malakka, Vietnam, Saigon, Laos en
Thailand
Bron 7
Bron 8
Opdrachten
Gebruik bron 1
1. Welk kenmerkend aspect is op deze bron van
toepassing? Verklaar je antwoord.
2. Leg uit waarom de Vietminh in de toespraak van De
Lattre de Tassigny een bewijs ziet voor continuïteit in
het Westers imperialisme
Gebruik de bronnen 2 t/m 8
3. Op 7 april 1954 kwam de Amerikaanse president
Eisenhower met zijn dominotheorie. Beredeneer met behulp
van elementen uit de bronnen 1 t/m 6 wat de motieven van
Eisenhouwer waren voor deze theorie. Maak ook duidelijk
wat de relatie van de dominotheorie met de Koude Oorlog
is.
4. Vond de tekenaar van bron 6, Fritz Behrendt, het
motief voor Amerika's deelname aan de oorlog in Vietnam,
zoals die naar voren komt in bron 5, begrijpelijk? (bron
5)?
Koude Oorlog
Koude Oorlog
Copyright: Albert van der Kaap, 2011