Historische recensies
Historische recensies
Deze rubriek van Histoforum bevat recensies van historische
boeken en verwijzingen naar websites met recensies.
Historische recensies
-
Frits Boterman, Cultuur als macht. Cultuurgeschiedenis van
Duitsland 1800 – heden (uitg. Arbeiderspers, Utrecht / Antwerpen
2013), 1069 blz., € 59,95.
Frits Boterman, emeritus hoogleraar moderne Duitse geschiedenis
(UvA), levert met ‘Cultuur als macht’ zijn levenswerk af: een
lijvig overzicht van alle geëngageerde schrijvers, kunstenaars
en geleerden op Duitse bodem vanaf 1800. Centraal staat de
interactie tussen deze cultuurdragers en de politiek. Als rode
draden fungeren de mythes omtrent het Duits-zijn, de kloof
tussen natie en staat, en de kritiek op de moderniteit. Rond
1900 is een hoofdthema de neergang van burgerlijke waarden en
normen (met hun Bildungsidealen) tegenover opkomende stromingen
van cultuurpessimisme en irrationaliteit, waar later het nazisme
op stoelde. Verder komt o.m. aan bod: de impact van WO I, het
nazisme, het naoorlogse Wirtschaftswunder, de Duitse deling en
het RAF-terrorisme. Boterman brengt telkens eerst het
historische kader aan, en plaatst daarin zijn figuren, ook in
hun onderlinge polemieken. Zo laat hij goed de veranderende kijk
van Thomas Mann op zijn land uitkomen. De auteur heeft voor zijn
Nederlandse publiek een standaardwerk geschapen waar geen
onderzoeker of geïnteresseerde omheen kan.
Jan van Oudheusden