Artikelen      Histoforum      Lesmateriaal      Community      Vaklokaal 

Webquests

Een WebQuest is een onderzoeksgerichte opdracht waarbij de informatie, in ieder geval voor een deel, afkomstig is uit bronnen op internet. De webquest is geïntroduceerd en beschreven door de Amerikaan Bernie Dodge, die zich bij de opzet heeft laten leiden door de onderwijskundige ideeën van Marzano.

Albert van der Kaap, Enschede, albert@vanderkaap.org      

Het concept webquest

Een WebQuest is een onderzoeksgerichte opdracht waarbij de informatie, in ieder geval voor een deel, afkomstig is uit bronnen op internet. De webquest is geïntroduceerd en beschreven door de Amerikaan Bernie Dodge, die zich bij de opzet heeft laten leiden door de onderwijskundige ideeën van Marzano (zie hieronder).

In zijn concept van de webquest gaat hij uit van een aantal vooronderstellingen, bijvoorbeeld:

  • authentieke (realistische) taken zijn motiverender dan niet authentieke taken

  • sociale interactie tussen leerlingen versterkt het leren

WebQuests gaan dan ook verder dan het zoeken van een antwoord op eenvoudige en eenduidige vragen. Leerlingen moeten met een vraagstelling aan de slag die hun denken op een hoger plan brengt. Dat betekent dat het leren gericht moet zijn op de hogere vaardigheden in de taxonomie van Bloom, analyse, synthese en evaluatie.

Bernie Dodge heeft daar zijn eigen taxonomie van de webquest aan toegevoegd. De opdrachten moeten uitgaan van wat hij 'woorden voor het leven' (life verbs) noemt (dit in tegenstelling tot school woorden als leer, vertel, herhaal):

     
  • Design

  • Decide

  • Create

  • Predict

  • Analyse

  • Apply

  • Explain

De leerlingen krijgen in een webquest de opdracht informatie te verzamelen, te analyseren en te verwerken in een product. Dit product kan een oplossing voor een probleem zijn, maar ook een programmaboekje, een rondleiding, een reisgids, een maquette enz. enz.

Design Patterns geeft een mooi overzicht van soorten opdrachten.
 
1. Twee typenWebQuests

Dodge onderscheid twee soorten webquests:

De kortdurende WebQuest
De leerling besteedt aan de kortdurende Web Quest zo'n een tot drie lesuren. Doel van de kort durende WebQuest is dat leerlingen leren kennis verwerven en die ook integreren in reeds aanwezige kennis. Als de WebQuest is doorlopen is de leerling aan de slag geweest met een substantiële hoeveelheid informatie waaraan hij ook betekenis heeft gegeven. Deze vorm van de WebQuest sluit aan bij dimensie twee van Marzano's: dimensies van leren 

De langdurende WebQuest
In de langdurende WebQuest gaat het vooral om het uitbreiden en verfijnen van kennis. Op het eind van de WebQuest heeft de leerling een behoorlijke hoeveelheid informatie diepgaand geanalyseerd en verwerkt. Bovendien heeft hij - op een wijze dat anderen erop kunnen reageren - aangetoond dat hij de materie begrijpt. Deze vorm van de WebQuest sluit aan bij dimensie drie van Marzano's: dimensies van leren 
 

2. Hoe ziet een goede webquest eruit?

Een goede WebQuest, waarbij de leerling efficiënt gebruik maakt van zijn tijd en van internet, voldoet aan de volgende eisen:

  • De opdracht moet haalbaar, uitdagend en motiverend zijn. Je kunt  dit op verschillende manieren bereiken. Enkele voorbeelden:

    • De leerling krijgt de rol van detective die een probleem moet oplossen of op zoek moet  naar een schat of verloren voorwerp.

    • De leerling moet als journalist een artikel schrijven voor een krant of tijdschrift

    • De leerling maakt een programmaboekje bij een toneelvoorstelling (zie: Antigone)

    • De leerlingen wisselen via e-mail gegevens uit met leerlingen in een andere stad of ander land

  • De opdracht moet eenduidig zijn. Toelichting moet niet of nauwelijks nodig zijn. Het verdient daarom aanbeveling te werken met een stappenplan, waarin de leerlingen stap voor stap duidelijk gemaakt wordt wat er van hem wordt verwacht.

  • De leerling kan de opdrachten alleen maken, maar er kunnen goede argumenten zijn om leerlingen in groepjes van twee of drie de opdrachten te laten maken. In dat geval moet het werk van het ene groepslid aanvullend zijn op dat van de anderen. Overleg, uitwisselen van informatie, ideeën en meningen en het samenvatten van informatie zijn dan belangrijke elementen.

De structuur van de WebQuest

  • Inleiding
    In een inleiding wordt doel en achtergrond van de opdracht uitgelegd. De opdracht moet voor de leerlingen in een context worden geplaatst en een duidelijke plaats in het curriculum hebben.
  • Opdracht
    Korte beschrijving van de opdracht waarin ook aandacht wordt besteed aan de presentatie. Dit kan zijn zijn een schriftelijk verslag, een mondelinge presentatie, een diapresentatie, een powerpoint presentatie of een internetsite.
  • Werkwijze
    Hier wordt beschreven hoe de leerlingen de opdracht moeten uitvoeren. De werkwijze bevat zonodig aanwijzingen voor het verwerken van de informatie. Deze aanwijzingen kunnen de vorm hebben van bijvoorbeeld deelvragen, of aanwijzingen om schema’s, tijdbalken of oorzaak/gevolg diagrammen te gebruiken. 
  • Bronnen
    De opdracht bevat een overzicht van de informatiebronnen. Vaak zullen dit internetsites zijn, maar uiteraard kan ook gebruik worden gemaakt van boeken, kranten en tijdschriften. Visuele bronnen zijn vaak zeer geschikt.
    Informatievaardigheden biedt een stappenplan voor informatievaardigheden.  
  • Beoordeling
    Een korte beschrijving van de aspecten waarop de leerling beoordeeld wordt en de scores die behaald kunnen worden. Eventueel kan hieraan nog een rapportage van de werkwaamheden worden toegevoegd, waarin de leerling duidelijk maakt hoe het onderzoek is verlopen, welke zaken goed gingen en welke niet en wat hij een volgende keer anders wil doen.
  • Reflectie
    Een korte beschrijving van wat de leerling, in termen van kennis en vaardigheden, heeft bereikt als hij de opdracht goed heeft uitgevoerd, en/of  een korte reflectie opdracht. 
  • Docent
    In de handleiding voor de docent beschrijft u die zaken die van belang zijn voor de docent die de webquest gaat gebruiken.

Bovenstaande informatie is overgenomen van Bernie Dodge, hoogleraar onderwijs technologie aan San Diego State University en enigszins bewerkt. Op deze site van Bernie Dodge vindt u ook een webquest over webquests.
 
3. Zelf een webquest online zetten
Op een aantal plaatsen kunt u eenvoudig zelf direct een webquest online zetten:

 Bernie Dodge

 De webquest website van Bernie Dodge

Copyright:  Albert van der Kaap, 2009