Harm Harms
van der Kaap, zoon van Harm Karstens van der
Kaap werd geboren op
18-05-1844. Op 09-05-1868 trouwde hij met
Marchien de Jonge, geboren op 09-05-1846. Zij kregen 11 kinderen,
van wie de laatste drie levenloos zijn geboren en vier zeer jong zijn gestorven.
Kort nadat hun laatste kind levenloos was geboren zijn Harm en Marchien, met hun
drie nog in leven zijnde kinderen, geëmigreerd naar Chicago in de Verenigde
Staten. Vlak voor zijn vertrek naar de
Verenigde Staten
machtigde Harm van der Kaap
zijn broers Jan en Tonnis om namens hem op te
treden.
Hendrik, de broer van Harm,
is in maart 1884 met zijn
vrouw Antje Spreen tijdelijk naar Chicago geëmigreerd. Zij voeren met de P.
Caland vanuit Rotterdam en kwamen op 21-04-1884 in New York aan. Zijn broer had de
familie in Drente geschreven dat er in de V.S. volop werk te vinden was.
Daar
aangekomen bleek er nauwelijks werk te vinden en is al hun geld in een paar jaar
tijd er door gejaagd. Op een gegeven moment hebben ze de knoop doorgehakt om
terug te keren naar Drenthe: ze konden nog net de overtocht naar Hoek van
Holland betalen. De terugreis van Hoek van Holland naar Drenthe is toen door de
familie voorgeschoten. In
november 1884 is zijn dochter Bouwina nog in Chicago
geboren. |
De
reis naar Chicago
N.B Volgens Drenlias emigreerden zij 29 Maart 1883 naar Amerika.
Op
donderdagochtend 6 april 1883 vertrekken zij met paard en wagen naar de
vertrekplaats van de snik,
een trekschuit. (zie de moderne
proef met de trekschuit) Om 13.00 uur schepen zij zich in en komen 's avonds
om 22.00 uur aan in Groningen. Zij brengen de nacht door in de snik en behalve
voor de reis moeten zij ook betalen voor het transport van hun drie kisten en
het beddengoed. Harm regelde en betaalde (vier gulden) voor de treinreis van de
volgende dag naar Harderwijk.
Jan
van der Kaap (Harms broer) brengt hen vrijdagochtend 7 april naar de trein en zij vertrekken
naar Harderwijk, waar ze waarschijnlijk rond het middaguur aankomen. 's Middags
nemen zij de stoomboot naar Amsterdam. (Klik
hier
of
hier
voor een kaart van het spoorwegnet in 1880)
's
Nachts overnachten zij in een door Prins en Zwanenburg geregeld hotel. Dat wil
zeggen daar zouden zij moeten overnachten, maar het stonk er zo vreselijk dat
zij de nacht op straat hebben doorgebracht.
Zaterdagochtend
schepen zij zich in op de SS Edam II.
Op 30 april liggen zij na een zeereis van 22 dagen voor Staten Island. Aan
boord vindt een medische keuring plaats. Daarna stappen zij over op een kleiner
schip. Eenmaal aan land werden hun kisten doorzocht. Dit visiteren kon lang
duren, maar door een ambtenaar een kwartje toe te stoppen verliep de hele
handeling ineens een stuk sneller. Van de douaneloods worden zij met een schip
over ' een groot water' (de Hudson) gebracht en vervolgens brengen zij de
nacht door in een logement in Little Garden.
De
SS Edam I was het eerste eigen schip van de Holland-Amerika lijn dat, op 8 april
1882, vanuit Amsterdam naar New York vertrok. Het schip ging op
21
september 1882, na een
aanvaring,
verloren. Een jaar later werd de Edam II te water gelaten en met dit schip
gingen Harm en Marchien naar Amerika. Via het Noordzeekanaal verlaten zij Nederland.
ss Edam
I
Tewaterlating 11 augustus 1881.
Opgeleverd aan éénschip-rederij waarin de NASM deelnam oktober 1881.
LxBxH: 100,61x11,81x9,52.
Type schip: Vrachtschip met
passagiersaccomodatie.
70
eerste - en 652 derde klasse passagiers. Bemanning 54
Na een aanvaring met het Engelse ss
Lepanto ( 1877-2.310 brt) bij Sandy Hook (New Jersey),op 21 september
1882 in de monding van de Hudson bij New York vergaan. Twee slachtoffers.
Edam II
Kiellegging 23 december 1882, tewaterlating 29 augustus
1883, opgeleverd oktober 1883 aan één-schip-rederij waarin de NASM een aandeel
had van 50 %.
Type schip: Vrachtschip met
passagiersaccomodatie.
50 eerste- en 424 derde klasse passagiers. Bemanning 62.
LxBxH. 100,30x12,00x9,60. DG 7,20.
Na een aanvaring in dichte mist in
Het Kanaal bij het eiland Wight met het Engelse ss Turkistan gezonken.
Alle opvarenden (50 passagiers en
43 bemanningsleden) werden gered door de Britse trawler Volture en in
Plymouth aan land gezet.
|
Op maandag 1 mei stappen ze in de trein die hen naar Chicago brengt een reis
van zo'n 1300 kilometer. Het weer is zo slecht dat de brug over een grote rivier
gesloten is. Zij worden over gezet met een boot en vervolgen dan hun reis per
trein.
Op dinsdagavond 2 mei rond 20.00 uur komen zij aan in Chicago. Daar worden
zij de komende dagen opgevangen door Antonie van Wijk, die getrouwd was met
Fennechien de Jonge (zus van Marchien) en Pieter de Jonge, vader? van Marchien.
In 1883 wonen zij
709 Chicago Ave, Chicago Illinois.
(zie ook
deze kaart uit 1888)
De kaart is uit 1875. De
pijl geeft aan waren Harm en Marchien ongeveer
moeten hebben gewoond.
Deze kaart is uit 1888.
In juni 1888 wonen Harm en
Marchien nog steeds in Chicago, gezien de
Memorie van
Successie der nalatenschap van Pieter Jans
de Jonge, die is opgemaakt in juni 1788. Pieter
was op 21 September 1887 in Drouwenermond
overleden.
Voor informatie over de
emigratie van familieleden van Marchien de Jonge,
zie de
website van Ab de Jonge
Staking in Chicago
Het leven zal ook in Chicago
niet gemakkelijk zijn geweest. Op 1 mei 1886
gingen in Chicago 25.000 arbeiders van de
McCormick-fabrieken in staking. In het voorjaar
van 1886 waren er onlusten in verband met
ontslagen bij de McCormickfabrieken voor
landbouwmachines. De directie sloot de fabriek
en zou deze op 2 maart opnieuw openen en duizend
nieuwe arbeiders tewerkstellen. De vakbonden
riepen de arbeiders echter op McCormick te
boycotten en ondanks de armoe en werkloosheid in
Chicago meldden zich slechts 300 nieuwe
werknemers. In de tweede helft van april braken
er vervolgens ook stakingen uit bij andere grote
bedrijven in Chicago en voor 1 mei werden
demonstraties aangekondigd, voor de achturige
werkdag en tegen de zwarte lijsten.
Deze staking was het gevolg
van het ultimatum die de Amerikaanse vakbonden
hadden gesteld aan de plaatselijke werkgevers om
eindelijk eens te komen met een goede regeling
rond de 8 urige werkdag. De dag 1 mei was
gekozen omdat dit traditioneel de dag was waarop
in Amerika nieuwe arbeidscontracten van kracht
werden.
De ondernemers voelden daar niets voor met als
gevolg het uitbreken van de staking. Op 3 mei
liep deze staking uit de hand. Honderden
arbeiders die weer aan het werk wilden gaan
raakten slaags met hun stakende collega's. In de
daarop volgende dagen escaleerde de situatie,
waar ook de politie zich inmiddels in had
gemengd. Tijdens de gevechten verloren enkele
mensen het leven. Op 4 mei is er te Chicago een
politie provocatie, er is een bom gegooid naar
de agenten die aan de Haymarket een bijeenkomst
van stakers willen uiteendrijven. Vier
arbeidersleiders, anarchisten, worden er ten
onrechte van beschuldigd dat ze de aanslag
hebben beraamd, ter dood veroordeeld en
terechtgesteld. Een vijfde die eveneens ter dood
was veroordeeld pleegt zelfmoord. Het bloed van
deze martelaren heeft aan de dag van de eerste
mei een heel speciale betekenis gegeven.
Drie jaar later werd tijdens het Internationale
Socialisten Congres in Parijs besloten om 1 mei
uit te roepen tot Dag van de Arbeid. Een
herdenkingsdag voor degenen die waren omgekomen
in de strijd voor arbeidersemancipatie en tegen
mensonterende werkomstandigheden en
arbeidsvoorwaarden.
Hendrik van der Kaap en zijn familie op de scheepslijst
Antonie van Wijk (christelijk gereformeerd) emigreerde op 18 maart 1882 naar
Amerika. Antonie was op 11 maart 1864 in Gasselte getrouwd met Fennechien de
Jonge, geboren op 11-11-1841. Uit dit huwelijk:
-
Antonie van Wijk, geboren 16-12-1865
-
Pieter van Wijk, geboren 26-12-1868
-
Marchien van Wijk, geboren 27-6-1874
-
Hendrik van Wijk, geboren 01-12-1876
-
Jan van Wijk, geboren 19-04-1879
Fennechien was de zus van Marchien de Jonge.
Pieter Jans de Jonge emigreerde in 1869 naar Noord-Amerika. Pieter trouwde
met Marchien Jacobs Roossien, geboren op 23-09-1801 en overleden op 04-01-1863.
Uit dit huwelijk:
-
Jakob de Jonge, geboren 07-04-1834 en overleden 02-04-1852
-
Jan Pieters de Jonge, geboren 17-02-1837 en overleden op
06-04-1881
-
Fennechien de Jonge, geboren 11-11-1841
-
Pieter Pieters de Jonge, geboren 20-04-1843
-
Marchien Pieters de Jonge, geboren 09-05-1846
Pieter hertrouwde op 9 april 1864 te Onstwedde met Elizabeth de Groot,
geboren op 18 januari 1818 te Borger.