Home Magazine Lesmateriaal Toetsmateriaal Vakinformatie
Onderzoeksvragen: het formuleren van hoofd- en deelvragenHoe maak je goede hoofd- en deelvragen? |
Albert van der Kaap, Enschede, albert@vanderkaap.org
Onderzoeksvragen
Het onderwerp
Er zijn twee mogelijkheden:
1. Het onderwerp is bekend, bijvoorbeeld omdat de leraar het onderwerp heeft bepaald.
2. Je moet zelf een onderwerp kiezen
In het laatste geval is het belangrijk een onderwerp te kiezen dat niet alleen je belangstelling heeft, maar dat ook onderzoekbaar is in de tijd die je tot je beschikking hebt. Daarnaast is het belangrijk na te gaan of er voldoende informatie beschikbaar is en of je op tijd over deze informatie kunt beschikken.
Maak het onderwerp van je onderzoek zo klein mogelijk. Dan krijgt je onderzoek meer diepgang. Een voorbeeld:
Koude Oorlog |
Hoofd- en deelvragen
Voor het doen van onderzoek heb je een onderzoeksvraag nodig, die helder en scherp is geformuleerd. Bovendien moet de vraag (door jou) onderzoekbaar en dus realistisch zijn.
De hoofdvraag
Er zijn verschillende soorten onderzoeksvragen:
-
beschrijvende onderzoeksvragen
-
verklarende onderzoeksvragen
-
vergelijkende onderzoeksvragen
-
evaluatieve of waarderende onderzoeksvragen
Stel het onderwerp van je onderzoek is kunstgras, dan kunnen dit de onderzoeksvragen zijn:
|
Alle vier soorten onderzoeksvragen zijn in principe goed, maar je zult merken dat het formuleren van deelvragen gemakkelijker is bij de laatste drie soorten vragen.
Lees je eerst snel in op het onderwerp
Het is handig om je onderzoek te beginnen met het lezen
van een (kort) algemeen artikel op bijvoorbeeld
Wikipedia. Vaak krijg je dan allerlei suggesties om het
onderwerp van je je onderzoek in te perken en aan te
scherpen. Kijk maar eens naar onderstaand voorbeeld:
Vulkanen Een beschrijvende onderzoeksvraag is: Wat zijn vulkanen? Maar als je even het artikel over vulkanen op de Wikipedia doorleest zie je dat je misschien beter kunt kiezen voor een vergelijkende vraag, bijvoorbeeld: Wat zijn de verschillen tussen zure en basische vulkanen? of Wat zijn de verschillen tussen schild-, kegel en stratovulkanen? |
Nog een voorbeeld
Atoombommmen Een beschrijvende onderzoeksvraag is: Wat zijn atoombommen? Een vraag die, historisch gezien, veel interessanter is om te onderzoeken is een verklarende vraag, bijvoorbeeld: Waarom wierpen de Verenigde Staten op 6 en 9 augustus atoombommen op Japan? |
Tip Denk vanaf het begin van je onderzoek ook meteen over het product van je onderzoek. Er zijn veel meer mogelijkheden dan het bekende schriftelijke verslag, bijvoorbeeld:
Je zult merken dat het formuleren van hoofd- en deelvragen gemakkelijker wordt als je tegelijkertijd nadenkt over het eindproduct. |
Deelvragen
Om een antwoord te kunnen geven op de hoofdvraag moet je
het onderzoek bijna altijd opspiltsen in deelvragen. Het
antwoord op deze deelvragen maakt een antwoord op
de hoofdvraag mogelijk.
Bedenkt geen deelvragen die niet bijdragen aan het beantwoorden van de hoofdvraag.
Als voorbeeld nemen we de vergelijkende hoofdvraag: Wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen het spelen op kunstgras en op echt gras? Deelvragen kunnen dan zijn:
|
Als je de deelvragen hebt beantwoord moet je een
antwoord op de hoofdvraag kunnen geven. Dit doe je in de
conclusie van je onderzoek.
Een voorbeeld
Beeldenstorm Een beschrijvende onderzoeksvraag is: Wat was de Beeldenstorm? Deelvragen zijn dan bijvoorbeeld:
De opzet van je onderzoek wordt waarschijnlijk gemakkelijker en scherper als je een evaluatieve hoofdvraag gebruikt: Was de Beeldenstorm een economisch of een godsdienstig verschijnsel? De deelvragen zijn dan gedeeltelijk dezelfde:
|
Tip Moet je een mondelinge presentatie houden kijk dan eens naar de tips op deze pagina van Histoforum. Maak je bij de presentatie van je onderzoeksresultaten gebruik van powerpoint kijk dan eens op deze pagina van Histoforum met tips voor het gebruik van powerpoint. |
Onderzoeksvragen
Structuur van het verslag
-
Inleiding (wat ga je onderzoeken en hoe ga je dat doen?)
-
Paragraaf 1 (over deelvraag 1)
-
Paragraaf 2 (over deelvraag 2)
-
Paragraaf 3 (over deelvraag 3)
-
.....
-
Conclusie (beantwoorden van de hoofdvraag)
-
Literatuurvermelding
Bronvermelding
Voor het beschrijven van bronnen, in noten en literatuurlijst, bestaan officile regels.
Je kunt ze vinden op deze pagina van Histoforum.
Betrouwbaarheid van interbronnen
Het beoordelen van de betrouwbaarheid van bronnen op internet is uiteraard belangrijk, maar vaak niet zo eenvoudig.
Op deze
pagina van Histoforum staat een beoordelingsformulier dat je hierbij
kan helpen.
Copyright: Albert van der Kaap, 2011